Ý tưởng kinh doanh độc đáo của Salon tóc Đài Loan
Dịch vụ gội đầu kiểu Đài Loan với trải nghiệm đầy thú vị
Bài‧Mei Kuo Ảnh‧Lin Min-hsuan Biên dịch‧Hải Ly
Tháng 8 2023
Nhà tạo mẫu tóc sử dụng bọt của lần gãi thứ hai mịn hơn, để làm thành tạo hình khủng long trên tóc của Rina.
美容院的設計師抓著小罐子,在顧客頭頂擠出洗髮水,再用「五指神功」搓出泡沫,接著邊洗髮邊按摩客人頭部,還能邊聊天。這是台灣美容院獨特的坐式加按摩的洗髮風景,一條龍服務,顧客的身心靈皆獲放鬆。近年有業者開發創意的髮藝泡沫造型,利用洗髮的泡沫在頭頂大玩吸睛的趣味圖騰,這些坐洗服務,是旅遊台灣不能錯過的美妙體驗。
Trong Salon tóc, nhà tạo mẫu tóc cầm trên tay chiếc chai nhỏ, bóp một ít dầu gội lên đỉnh đầu của khách hàng rồi dùng “năm ngón tay thần thông” xoa nhẹ để tạo bọt, tiếp theo vừa gội vừa mát xa đầu cho khách và còn có thể chuyện trò. Đây chính là khung cảnh độc đáo của các tiệm cắt tóc ở Đài Loan với kiểu gội đầu trong tư thế ngồi kết hợp với mát xa, là dịch vụ trọn gói giúp khách hàng thư giãn cả về thể chất lẫn tinh thần. Trong những năm gần đây, có chủ kinh doanh ngành tóc đã sáng tạo ra việc tạo hình nghệ thuật bằng tóc và bọt, sử dụng bọt của dầu gội đầu để chơi trò tạo hình trên đỉnh đầu với nhiều hình thù gây sự thích thú. Dịch vụ gội đầu kiểu ngồi như vậy chính là sự trải nghiệm tuyệt vời không thể bỏ qua khi du khách ghé thăm Đài Loan.
Vào khoảng 100 năm trước, Salon tóc tượng trưng cho sự đẳng cấp và xa hoa, từ thập niên 1950, bắt đầu xuất hiện loại hình tiệm cắt tóc kiểu gia đình khiến dịch vụ này trở nên bình dân hóa và còn xuất hiện nhiều dịch vụ kèm theo để giúp khách hàng làm đẹp. (Ảnh tư liệu của Bộ Ngoại giao).
Salon tóc (hoặc còn gọi là “Tiệm cắt tóc”) của Đài Loan mọc san sát ở khắp mọi nơi, tại các thành thị, cứ cách vài bước lại thấy có một cửa tiệm. Theo thống kê của Tổng cục Ngân sách, Thống kê và Kế toán thuộc Viện Hành chính Đài Loan, vào năm 2016, ngành làm tóc và làm đẹp của Đài Loan đã có gần 40.000 cửa tiệm, nếu cộng thêm cả những tiệm cắt tóc kiểu gia đình không đăng ký kinh doanh thì con số có thể sẽ còn tăng gấp bội.
Những thú vui của hình thức gội đầu kiểu Đài Loan
Tại sao ngành làm tóc của Đài Loan lại phát triển mạnh đến vậy? Giáo sư Trần Mỹ Hoa (Chen Mei-hua) thuộc Khoa Xã hội, Đại học Quốc lập Trung Sơn, người từ lâu nay rất quan tâm đến ngành tóc và thẩm mỹ cho rằng, đoạn quảng cáo được doanh nghiệp thực hiện để thu hút khách hàng vào thập niên 1980 với nội dung “Hãy đến tiệm cắt tóc để nuông chiều chính mình”, tới thập niên 1990 đã phát triển thành “Hãy đến tiệm cắt tóc để được thư giãn”, khuyến khích mọi người đến tiệm cắt tóc để hưởng thụ dịch vụ làm đẹp cho tóc, vì vậy đã tạo thành trào lưu.
Tại Đài Loan bạn có thể tận hưởng sự vui vẻ trong lúc đi gội đầu. Bà Trần Mỹ Hoa lấy ví dụ, ngay khi vừa bước vào Salon tóc, khách hàng lập tức được chào đón bằng câu nói “Xin chào mừng quý khách” rất nhiệt tình của nhân viên cửa hàng. Trong quá trình làm tóc, thợ cắt tóc sẽ dành rất nhiều thời gian để trò chuyện hỏi han khách hàng, ví dụ hỏi nhiệt độ của nước như vậy có được không? gãi đầu (hoặc mát xa) có mạnh hay nhẹ tay quá không? còn khi xả nước thì cũng sẽ đắp chăn để giúp khách hàng không bị lạnh, tạo cho khách cảm giác rất được trọng đãi.
Khi thấy nhà tạo mẫu tóc dùng tóc của mình tạo hình thành cốc cà phê, du khách người Nhật Rina Yamaguchi đã hết sức bất ngờ và thốt lên rằng “すごい” (Ôi giỏi quá!).
Cầm trong tay một chai nước gội đầu nhỏ, các nhà tạo mẫu tóc có thể phát huy khả năng nghệ thuật tạo bọt tóc trên đỉnh đầu.
Gội đầu còn kèm theo mát xa cổ, vai, gáy, là dịch vụ độc nhất vô nhị chỉ có ở Đài Loan.
Những tiệm cắt tóc kiểu gia đình nằm trong các con hẻm nhỏ càng mang đậm tình người và chức năng xã hội. Những thợ cắt tóc lâu năm đều có tay nghề lão luyện, vì không tiện đi xa nên các bà, các mẹ thường xuyên ghé tiệm gội đầu gần nhà và lâu dần trở thành “khách ruột”. Ngồi trên chiếc ghế chuyên dụng của tiệm cắt tóc, câu chuyện trở nên cởi mở với đủ chuyện trên trời dưới bể, sau khi gội đầu không những cảm thấy đầu óc sảng khoái dễ chịu, mà còn củng cố mối quan hệ giao tiếp xã hội, được thỏa mãn cả về thể chất lẫn tinh thần. Đối với những khách hàng cao tuổi không tiện đi ra tiệm cắt tóc, còn có thể nhờ thợ cắt tóc đến nhà phục vụ, thể hiện mối liên kết tình cảm đầy ấm áp.
Hình thức gội đầu kiểu ngồi kết hợp với mát xa “độc nhất vô nhị” trên toàn thế giới
Hình thức gội đầu kiểu ngồi đã rất quen thuộc với người Đài Loan nhưng chỉ Đài Loan mới có, mãi sau này các doanh nghiệp mới du nhập kiểu gội nằm của Salon tóc phương Tây.
Người chủ trì “Chương trình thử nghiệm văn hóa gội đầu ở đô thị” Tăng Kính Thuần (Tseng Ching-chun) cho biết, gội đầu kiểu Đài Loan vào thời trước còn có các dịch vụ đi kèm như lấy ráy tai, sửa lông mày, sửa móng tay, mát xa tay và vai, gáy để giúp khách hàng khi bước ra khỏi Salon tóc sẽ có một ngoại hình đẹp đẽ tươm tất. Chính vì vậy, dần dần đã phát triển thành dịch vụ làm tóc “barber” trọn gói, qua đó thể hiện lên sự nhiệt tình của người Đài Loan trong việc làm đẹp cho khách hàng.
Chủ tịch Hội doanh nghiệp làm đẹp phụ nữ Đài Bắc Trần Đức Sinh (Chen Desheng) cho biết, gội đầu kiểu Đài Loan có kèm mát xa “cũng chính là hình thức gội đầu độc nhất vô nhị trên toàn cầu”. Giáo sư Trần Mỹ Hoa cũng chia sẻ về trải nghiệm của mình tại chuỗi tiệm cắt tóc ở Cao Hùng, khi đến gội đầu bà còn được phục vụ mát xa hốc mắt, chườm nóng mắt bằng khăn mặt. Dịch vụ trọn gói như vậy khiến bà bị hoang mang, không biết rốt cuộc là mình đi gội đầu hay đi mát xa, cảm thấy rất thú vị.
Salon tóc mọc lên nhan nhản nên cạnh tranh rất khốc liệt, vì thế đã tạo ra “cuộc chiến cạnh tranh giá” của các cửa tiệm. Theo quan sát của ông Trần Đức Sinh, giá gội đầu của khu vực đô thị trong khoảng từ 200 đến 500 Đài tệ, thậm chí cao hơn. Bà Trần Mỹ Hoa cho rằng, vì gội đầu được coi là một loại “dịch vụ” để thu hút khách quen, chứ không phải như ở các nước Âu Mỹ được coi là công việc lao động chân tay, cho nên giá cả tương đối dễ chịu, rất nhiều phụ nữ trung niên, nhân viên công sở, thậm chí là sinh viên đại học đều đến Salon tóc để gội đầu.
Dịch vụ gội đầu trọn gói của Đài Loan gồm các khâu gội sạch, mát xa và sấy tóc, cũng là tuyệt đỉnh so với thế giới. Giáo sư Trần Mỹ Hoa từng đi du học ở Anh đã so sánh mô hình tiêu dùng giữa Đài Loan và nước Anh, chẳng hạn khi đi cắt tóc tại Anh, sẽ tách riêng gội, cắt và sấy để tính tiền, “đúng là giá gây sốc luôn”, còn tại Đài Loan thợ làm tóc sẽ giúp khách hàng sấy khô và sấy cho đẹp mắt mới thôi. Ngày trước còn có mốt sấy kiểu mái dựng được gọi là kiểu mái “núi Bán Bình” đặc biệt gây ấn tượng.
Gội đầu kiểu ngồi kết hợp với mát xa của Đài Loan cũng đã thu hút rất nhiều du khách ngoại quốc. Các YouTuber như kênh “Alizabeth 娘娘” (Cô nàng Alizabeth) của một YouTuber người Thái Lan gọi đây là “đặc sản Đài Loan”, hay kênh “韓國歐巴Korean Brothers” (Những chàng trai Hàn Quốc) còn trải nghiệm trò chơi tạo hình bằng bọt dầu gội, hai YouTuber sau khi gội đầu đều thốt lên rằng: “Ôi đẹp trai hẳn lên!”. Chủ nhân của kênh “Bonjour Louis! 我是路易” (Xin chào, tôi là Louis) người quốc tịch Pháp và bạn diễn của mình là Boris đã trải nghiệm dịch vụ gội đầu nam ở Cao Hùng, hai người đều hết lời khen ngợi rằng “Gội đầu vừa chuyên nghiệp, lại nhanh và sạch, cảm giác thật tuyệt”, mà mỗi người chỉ tốn có 120 Đài tệ, “thực sự là quá rẻ”.
Chặng đường đào tạo nhà tạo mẫu tóc không hề dễ dàng, đặc biệt là kỹ thuật gội đầu kiểu ngồi, thời gian thực hành tại nhà trường là không đủ, nếu không thể luyện tập khoảng vài tháng thì rất khó làm được.
Các nhà kinh doanh nhanh nhạy đã nhanh chóng phát hiện ra cơ hội làm ăn của dịch vụ gội đầu kiểu Đài Loan. Tại các điểm nóng du lịch như ga xe lửa Đài Bắc, các khách sạn du lịch quốc tế, khu vực Ximending ở Đài Bắc v.v..., có rất nhiều điểm kinh doanh đã đặc biệt thiết kế dịch vụ gội đầu trọn gói phong cách Đài Loan chuyên dành cho khách du lịch, ngoài ra còn tăng thêm thời gian mát xa, cung cấp mát xa bằng tinh dầu hoặc dưỡng tóc, giúp khách du lịch cũng có thể xuất hiện với ngoại hình xinh đẹp mỗi ngày.
Du khách người Nhật trải nghiệm gội đầu kiểu ngồi và tạo hình bằng bọt dầu gội
Do nữ nghệ sĩ người Nhật Watanabe Naomi từng đến Salon tóc Pro Cutti nằm gần Khách sạn Regent Taipei để trải nghiệm gội đầu kiểu ngồi, sau đó cửa tiệm này đã nổi như cồn vì chơi tạo hình nghệ thuật bằng bọt trên tóc của nữ nghệ sĩ, do vậy đã được đưa vào cẩm nang giới thiệu du lịch.
Du khách người Nhật Rina Yamaguchi đến Đài Loan để ăn mừng sinh nhật 26 tuổi, chính là vì muốn trải nghiệm theo hướng dẫn của cuốn cẩm nang giới thiệu du lịch Đài Loan. Nhà tạo mẫu tóc đã nhanh chóng tạo bọt trên tóc mái của cô, sau đó vừa gội đầu vừa mát xa đầu cho cô, có lẽ vì quá dễ chịu, cơ thể được thư giãn nên Rina thậm chí còn ngủ gật.
Các Salon tóc mọc lên san sát khắp Đài Loan, khắp nơi đều có thể nhìn thấy loại đèn xoay biển hiệu của các tiệm cắt tóc có ba sọc chéo màu đỏ, trắng và xanh lam.
Nhà tạo mẫu tóc đã sử dụng tóc và bọt trên đầu cô gái để làm thành các kiểu tạo hình khác nhau như cây thông Noel, cốc cà phê, kem, hoa hồng, chiếc mũ, chuột Minnie và còn kéo bộ tóc dài của cô thành cây cột chọc trời để “hô biến” ra đủ các kiểu tóc độc lạ, khiến cô phải trầm trồ thốt lên rằng“すごい” (Ôi giỏi quá!) và nói rằng “rất xứng đáng được giới thiệu”.
Khả năng khéo léo của cách thức gội đầu kiểu ngồi
Thực ra, gội đầu kiểu ngồi khó hơn rất nhiều so với gội đầu kiểu nằm. Nhân viên đánh giá kiểm định kỹ năng nghề tóc nữ trình độ B và C thuộc Cục Đào tạo nghề của Bộ Lao động, kiêm chủ nhiệm Khoa Thẩm mỹ và Làm tóc, Trường Trung cấp Kinh tế, Thương mại Neng Ren Ông Bội Linh cho biết, gội đầu kiểu ngồi cần phải tạo bọt nhanh, không được để dầu gội và nước chảy xuống làm khách bị ướt hay chảy xuống mắt, tóc không được bị rối thành cục; gãi tạo bọt lần đầu tiên là để làm sạch vết bẩn trên tóc, lần thứ hai tiếp tục tạo bọt để gội sạch..., rất nhiều công đoạn phức tạp.
Việc tạo bọt cũng cần có “bí quyết”, phải nhanh tay túm gọn tóc lại, làm ướt; rồi thao tác các ngón tay như kiểu “chơi đàn Piano” và lặp đi lặp lại khoảng 20 lần, như vậy thì tóc mới được giữ nguyên trên đỉnh đầu; còn nếu muốn chơi tạo hình nghệ thuật bằng bọt dầu gội, thì phải là bọt mịn. Cô cho biết, chỉ riêng công đoạn gội đầu kiểu ngồi này thôi là đã có rất nhiều học sinh dù thực hành 3 năm rồi mà vẫn phải tiếp tục học thêm nữa.
Mát xa cổ, vai, gáy không phải cứ xoa bóp tùy tiện là được, ngoài việc sử dụng đầu ngón tay, sách giáo khoa cũng có chương chuyên giới thiệu về gội đầu và mát xa, bao gồm mát xa trước khi gội đầu, các vị trí thực hiện ấn đầu ngón tay và kỹ thuật gội đầu. Ví dụ các điểm ấn ngón tay tại các vùng đầu, cổ và lưng thì huyệt Phong Trì là giúp giảm mệt mỏi cho mắt, huyệt Thiên Trụ để giải quyết vấn đề cứng gáy, nhức mỏi vai; bấm vào các huyệt nêu trên trong lúc gội đầu sẽ giúp khách hàng có cảm giác “nhẹ cả người”.
Cuộc hẹn hò của mái tóc trên chặng đường du ngoạn
Hiện tại các Salon tóc tại Đài Loan có cung cấp cả hai loại hình gội đầu kiểu ngồi và gội đầu kiểu nằm để khách hàng có thể chọn lựa. Bà Hoàng, một người mở tiệm cắt tóc đã 60 năm ở Cao Hùng cho biết “Bạn có thể lựa chọn gội đầu thật dễ chịu, cũng có thể chọn sấy tóc thật đẹp, nhưng bản thân tôi chú trọng việc gội đầu, muốn phải gội dễ chịu một chút”. Cao Lệ Dung-chủ quản nhân sự của Salon tóc “Free Zone - The Culture of Total Beauty”, cửa tiệm có tham gia chương trình hợp tác giáo dục với Trường Trung cấp Kinh tế, Thương mại Neng Ren, cho biết người muốn nhân tiện xử lý công việc trong lúc gội đầu thì sẽ chọn gội đầu kiểu ngồi, còn người muốn tranh thủ nghỉ ngơi thì sẽ chọn kiểu gội nằm, mỗi loại đều có ưu điểm riêng.
Khi đi du lịch, nếu muốn có một mái tóc đẹp thướt tha, một tâm trạng vui vẻ, thoải mái thì bạn đừng bỏ lỡ cuộc hẹn hò của mái tóc với thú vui gội đầu kiểu Đài Loan nhé. Một lần gội đầu kiểu Đài Loan được “bonus” thêm mát xa như “một bữa tiệc dành cho mái tóc”, bạn sẽ cảm nhận được sự chăm sóc vô cùng tinh tế của các tiệm cắt tóc dành cho khách hàng và tình cảm chân thật của nhân viên tiệm cắt tóc muốn tạo cho khách hàng sự thoải mái cả về thể chất lẫn tinh thần.
Bà Hoàng, làm nghề tóc đã 60 năm, cho biết sở thích của bà thiên về phần gội nên sẽ gội sao cho khách thật dễ chịu. (Ảnh: Bà Hoàng cung cấp)