Tiếng nói thế kỷ . Kiên trì lên tiếng Đài RTI 90 tuổi . Không bị ảnh hưởng bởi thời gian
Bài‧Lee Shan-Wei Ảnh‧Radio Taiwan International Biên dịch‧Lệ Phương
Tháng 12 2018
作為國家電台,也是台灣唯一的國際電台,中央廣播電台(以下簡稱「央廣」)歷經滄桑,伴隨著國家歷史,寫下輝煌足跡。隨著時代脈動,脫胎換骨,然而堅忍屹立的本質,從未變異。
Là một đài phát thanh quốc gia, cũng là đài phát thanh quốc tế duy nhất của Đài Loan, đài phát thanh quốc tế Đài Loan (Đài RTI) đã trải qua nhiều thăng trầm, đồng hành với lịch sử đất nước, viết nên những dấu ấn rực rỡ. Theo nhịp đập của thời đại, thay da đổi thịt, tuy nhiên bản chất kiên cường bất khuất vẫn chưa bao giờ thay đổi.
Sức mạnh của phát thanh, vượt qua mọi hàng rào biên giới quốc gia, là ngọn hải đăng ổn định lòng người, là chiếc kèn túi khích lệ tinh thần lao động, căng buồm ra khơi. Đài RTI phát sóng với 14 thứ tiếng, cưỡi sóng đạp gió, vượt qua ngàn dặm. Trong suốt 90 năm qua, chưa bao giờ ngừng nghỉ. Thính giả trên toàn cầu là những bạn nghe đài của nhiều thế hệ nối tiếp nhau. Bước vào năm thứ 100, “Đài RTI” theo kịp thời đại, dùng âm thanh kỹ thuật số, nắm bắt trái tim thính giả, cam đoan sẽ mãi mãi lên tiếng cho nghị đề bảo vệ môi trường, để cho huyền thoại “Đài RTI” không bao giờ dừng lại.
Tiếng nói thế kỷ huyền thoại
Trong đêm khuya thanh vắng, tiếng nói quê hương vang vọng từ không trung, xoa dịu nỗi nhớ nhà trong lúc nửa mê nửa tỉnh. Gần một thế kỷ, “Đài RTI” phát sóng với 14 thứ tiếng, từ lúc mặt trời mọc cho đến lúc mặt trời lặn, gần gũi với mỗi trái tim trên toàn thế giới.
Sưu tầm âm thanh lịch sử là sứ mệnh quan trọng của “Đài RTI”. Quay ngược dòng thời gian, vào một buổi hoàng hôn ngày 1-8-1928 tại thành phố Nam Kinh, trong thời đại hỗn loạn đó, “Đài RTI” đã mở ra trang sử về âm thanh kinh động lòng người, “Đài RTI” không bao giờ vắng mặt trong mỗi thời điểm quan trọng trong lịch sử của Trung Hoa Dân Quốc.
Đài “RTI di dời cùng với chính phủ di dời đến Đài Loan, đài “RTI” gánh trên mình một sứ mệnh chính trị nghiêm nghị. “Đài Tiếng nói Trung Hoa tự do đến từ Đài Loan”, hàng ngày đều kêu gọi chiến tranh tâm lý với bên kia bờ biển, kêu gọi vô số trái tim lạc lối.Trong thời đại hai bờ eo biển Đài Loan không thể giao lưu với nhau, chỉ có sóng âm thanh là có thể bay xa ngàn dặm, xuyên qua các bức tường sắt. Nhạc hiệu thân quen, gần gũi của đài RTI là thần tiên mà hàng triệu đồng bào bị ngăn cách ngày đêm mong mỏi.
Tiếng nói truyền thông, sáng tạo danh tiếng quốc tế
Ngoảnh đầu nhìn lại chặng đường đã qua, phảng phất như cây cổ thụ trăm tuổi trải qua nhiều gió sương, mỗi vết sẹo trên cành cây đều là dấu vết đáng trân trọng, cũng là một sự chuyển biến, là một cơ hội hoàn toàn mới của ngày nay. Nhạc hiệu từ “Tiếng nói Trung Quốc tự do” “Tiếng nói châu Á”, đến “Tiếng nói quốc tế Đài Bắc”, “Đài RTI” mãi mãi bằng nhiều ngôn ngữ, đi sâu vào trái tim của mỗi một con người, thính giả nghe đài có khắp vùng sâu vùng xa trên toàn thế giới. “Đây là một trong những lợi thế và là kho báu quý giá nhất của chúng tôi”, Chủ tịch “Đài RTI” bà Lộ Bình nói một cách kiêu hãnh. Vận dụng nguồn lực ngôn ngữ, “Đài RTI” xây cầu nối cho chính sách hướng Nam mới, đồng thời trở thành ngọn hải đăng của hơn 500.000 tân di dân.
“Nguồn lực của đài RTI vô cùng hạn chế, nhưng chúng tôi tận dụng sức mạnh của đòn bẩy”. Bà Lộ Bình nói. Dựa vào ưu thế ngôn ngữ, hoạt động dài hạn, “Đài RTI” đã hợp tác với các đài phát thanh quốc tế của các nước châu Âu, nâng cao tầm nhìn Đài Loan. Ngày 27-9-2018, tại Đài Bắc, tổ chức “Diễn đàn quốc tế phát triển bền vững châu Á-Thái Bình Dương: Trái đất đếm ngược, phương tiện truyền thông lên tiếng”, trong thời điểm ngôn luận quốc tế thay đổi liên tục, “Đài RTI” lại một lần nữa làm nên dấu ấn thời đại.
“Tổng thống đặc biệt dành thời gian quý báu đến hội nghị chỉ dẫn là một sự khích lệ đối với chúng tôi”, bà Lộ Bình nói một cách khiêm tốn. Năm 2017, lúc tham gia hoạt động của Hiệp hội truyền thanh quốc tế (AIB) tại Anh quốc, bà đã mời giám đốc điều hành Hiệp hội AIB đến thăm Đài Loan, tạo cơ hội hợp tác cho diễn đàn quốc tế lần này. “Đây là giải thưởng đưa tin về sự phát triển bền vững châu Á-Thái Bình Dương” đầu tiên của AIB, cũng là lần đầu tiên AIB tổ chức lễ trao giải tại nước khác ngoài Anh quốc, và cũng là lần đầu tiên hợp tác với các phương tiện truyền thông châu Á, đồng tổ chức hoạt động mang tính quốc tế. Đằng sau một loạt hạng mục lập kỷ lục này là sự thừa kế, sự dũng cảm đón nhận thử thách và sự kiên trì hoàn thành nhiệm vụ của “Đài RTI”. “Đây thật sự là một nhiệm vụ bất khả thi, tôi tự hào về các đồng nghiệp của tôi”. Bà Lộ Bình nói.
Bước sang lĩnh vực nghe nhìn, xóa bỏ sự ràng buộc bản thân
Nhiệm vụ theo quy định pháp luật của đài RTI là “Truyền đạt thông tin và tin tức quốc gia” đến với cộng đồng quốc tế, nhưng chưa bao giờ giới hạn về hình thức và cách chuyển tải. Ngày 1-1-2017, ông Thiệu Lập Trung lại một lần nữa đảm nhiệm chức tổng giám đốc đài RTI, tích cực đẩy mạnh dự án chuyển đổi chưa được hoàn thành của 8 năm trước. “Bây giờ mạng Internet phát triển rất mạnh, mọi người đã sớm có thói quen dùng điện thoại di động để tìm kiếm thông tin, ngoài tiếng nói ra, còn phải có hình ảnh”. Là phương tiện truyền thông tiên tiến, làm sao có thể tự thỏa mãn với hiện trạng, không cầu tiến bộ? “Chúng ta phải nắm vững những ưu thế này, phát triển hình ảnh và âm thanh, dùng Internet xuyên quốc gia", dùng tầm nhìn tương lai, thực hiện một cách chuẩn xác, phát huy khí phách của người quản lý chuyên nghiệp.
“Vì trước đây là phát thanh bằng sóng ngắn, cho nên thính giả Đài Loan không thể nghe được chương trình của chúng tôi”. Giám đốc Ban chương trình Viên Bích Văn cho biết. Internet không có ranh giới quốc gia, tấm màn bí ẩn này đã bị thay thế trong thời đại kỹ thuật số ngày nay. Thay vào đó là các chương trình kịp thời, chuyên nghiệp, sinh động và mới lạ. Mặt đối mặt, nắm chặt cư dân mạng. Sử dụng máy phát ngẫu nhiên để nghe nhìn, mở rộng tần số phát thanh, cũng có thể nắm bắt mức độ được ưa thích của các chương trình có chất lượng.
Thực ra, kể từ “Tiếng nói châu Á”, “Đài RTI” đã có những tiết mục mềm mại, giành được sự yêu mến của rất nhiều fan hâm mộ. “Chương trình thời sự và chương trình giảng dạy ngôn ngữ của chúng tôi đều rất đặc sắc”. Bà Viên Bích Văn nói. Năm 2017, “Đài RTI” nhận được rất nhiều giải thưởng, được đề cử 11 hạng mục trong và ngoài nước, đem về 5 chiếc cup cho đài. Trong giải thưởng xuất sắc của Hiệp hội AIB, chương trình “Cầu vồng dưới ánh mặt trời” nghiên cứu về chủ đề gia đình đồng tính đã giành được giải thưởng phát thanh thông tin chuyên đề, không những là sự khẳng định đối với sự chọn lọc chương trình mà còn khiến cho thế giới nhìn thấy sự tôn trọng của xã hội Đài Loan đối với nhân quyền.
Chương trình “9 giờ tối nghe Đài Loan” không những giành được hai giải thưởng: “Giải chương trình quan tâm xã hội” và “Giải người dẫn chương trình quan tâm xã hội” trong lễ trao giải Kim Chung lần thứ 52, trong đó tiết mục “Không bao giờ ngoảnh đầu nhìn lại” còn đoạt giải tin tức thời sự, từ góc độ quan tâm nhân văn làm nổi bật vấn đề xã hội lão hóa, cho dù nhà tù được ẩn giấu kín đáo nhưng cũng phải đối mặt với tình trạng quá tải. Thông qua chương trình phát sóng, những chủ đề ít được biết đến này, sẽ thúc đẩy sự quan tâm của công chúng, làm tròn trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.
Làm bạn qua không trung, mãi mãi là người thân trong gia đình
“Đài RTI giống như một đại gia đình ấm áp, người nhà của chúng tôi có mặt trên khắp thế giới-. vẻ dịu dàng toát ra từ đôi mắt của bà Lộ Bình. Theo số liệu thống kê vào năm 2017 của “Đài RTI” cho thấy, độ tuổi của thính giả trên toàn thế giới từ 1 tuổi đến 100 tuổi, trong đó có hơn 66% thính giả ở độ tuổi 30-60, tỉ lệ truy cập trang web đạt trên 120 triệu, hơn 13.45 triệu lượt người truy cập website, điều này cho thấy, 281 chương trình giới thiệu Đài Loan của “Đài RTI” được nhóm người từ 30-39 tuổi rất yêu thích.
“Chỉ cần thiết lập mối liên kết, khắp nơi trên thế giới đều có những người thân thiết như trong gia đình, không bao giờ thay đổi”. Bà Lộ Bình chia sẻ. Tần số âm thanh là nét quyến rũ nhất, sự hồi đáp nhiệt tình của thính giả là động lực lớn nhất để giữ vững cương vị, không oán trách, không hối hận của những người làm nghề phát thanh.
Sau khi có thêm chương trình video, sự giao lưu ngày càng dồn dập, chỉ tính năm 2017, sự tương tác của thính giả trên mạng đã đạt trên 2,72 triệu lượt.
Những buổi họp mặt thính giả của “Đài RTI” lúc nào cũng khiến cho người ta cảm động. Năm ngoái, một nhóm thính giả người Trung Quốc lập team “Nấm tươi” đến Đài Loan, đây là một nhóm thính giả chưa bao giờ được nhìn thấy mặt, trong đó, thính giả lâu năm nhất là đã đón nghe chương trình 28 năm. Vì chương trình video “Viện bảo tàng mỹ thuật” đã kết nối tình bạn của họ, họ hẹn nhau đến Đài Loan, đi tham quan các phong cảnh được giới thiệu trong chương trình, khám phá vẻ đẹp sâu sắc của Đài Loan.
Phát triển bền vững, lập tức hành động
Hoạt động chính để chúc mừng “Đài RTI” thành lập tròn 90 năm là chú trọng việc Liên Hiệp Quốc tuyên thệ năm 2030 sẽ đạt được 17 mục tiêu phát triển bền vững. “Diễn đàn lần này chỉ là một sự khởi đầu”. Bà Lộ Bình trông mong sau này có thể quan tâm đến các nghị đề quan trọng khác, cũng là viễn cảnh phát triển bền vững của “Đài RTI”.
“Quan niệm bảo vệ môi trường cần được đề xướng”. Ông Thiệu Lập Trung với kinh nghiệm của người thân trong gia đình, trình bày nghị đề này, đây là trách nhiệm không thể trốn tránh của phương tiện truyền thông. “Đứng trên lập trường bền vững, sử dụng công nghệ Internet để mở rộng bản đồ phủ sóng là con đường ta buộc phải đi”. Thông qua cuộc cải cách kỹ thuật, tiền điện của “Đài RTI” giảm mạnh, không những tiết kiệm chi phí hoạt động, mà còn lập tức thấy được hiệu quả trong việc tiết kiệm năng lượng, dùng hành động để thực hiện mục tiêu Trái đất bền vững.
“Nội dung đặc sắc là cốt lõi quan trọng nhất của chúng tôi”. Bà Lộ Bình luôn cho rằng chất lượng cao là một điều bất diệt. “Chúng tôi sẽ cố gắng tiếp tục đi theo hướng phát triển Internet, video và đa ngôn ngữ”. Ông Thiệu Lập Trung bằng ánh mắt kiên định, tuyên bố mục tiêu 10 năm sau của “Đài RTI”. Xóa bỏ hỗn loạn, giữ lấy tinh hoa, nắm bắt ưu thế sẵn có, dùng công nghệ mới để phát huy hiệu quả truyền thông lớn nhất, “Đài RTI” đang dùng bước đi vững chắc, tự tin hướng đến cột mốc quan trọng của thế kỷ mới.